چرا برنج کشت دوم بهتر است؟ بررسی ۴ دلیل مهم و اساسی

در دنیای کشاورزی برنج، اصطلاحات “کشت اول” و “کشت دوم” به کرات شنیده می‌شود. اما واقعاً چه تفاوتی بین این دو وجود دارد و چرا بسیاری از کارشناسان کشاورزی و مصرف‌کنندگان حرفه‌ای، برنج کشت دوم را ترجیح می‌دهند؟

پس اگر درباره کشت اول و دوم برنج اطلاعاتی ندارید این مطلب را از دست ندهید. این مقاله جامع برنج کشت دوم را به دقت بررسی کرده و مزایای آن نسبت به برنج کشت اول را معرفی کرده است.  

خب، بیاید با هم سر شالیزارهای برنج برویم!

برنج کشت دوم چیست و چه تفاوتی با برنج کشت اول دارد؟

به طور طبیعی کشت برنج یا همان کشت اول برنج معمولاً از اوایل فروردین ماه آغاز شده و تا پایان مرداد ماه به طول می‌انجامد. اما پس از برداشت محصول کشت اول، کشاورزان به‌ویژه در مازندران، زمین را رها نمی‌کنند و مجدد اقدام به کشت برنج می کنند.

این کشت که به آن کشت دوم، نشا دوم، برنج پاییزه، برنج راتون یا دوباره نوج نیز گفته می‌شود، بلافاصله پس از برداشت کشت اول و از مرداد ماه شروع می‌شود و تا آبان ماه ادامه یافته و سپس محصول آن برداشت می‌شود.

نکته جالب توجه اینجاست که مراحل کاشت و نگهداری در هر دو کشت تقریباً یکسان است، با این تفاوت که در کشت دوم به دلیل گرمای مرداد ماه، نیاز به آبیاری بیشتر در مرحله نشاکاری وجود دارد.

به همین دلیل، تنها کشاورزانی که به منابع آبی مطمئن دسترسی دارند، به کشت دوم روی می‌آورند. البته این افزایش نیاز آبی تنها در ابتدای کار است و در مراحل بعدی، باران‌های پاییزی نیاز آبی محصول را تأمین می‌کنند.

چرا برنج کشت دوم بهتر است؟ بررسی مزایای برنج پائیزه 

برخی از کارشناسان معتقدند برنج کشت دوم از نظر کیفیت، عطر و طعم نسبت به برنج کشت اول برتر است؟ در این مطلب به بررسی تفاوت‌های این دو نوع کشت و مزایای برنج کشت دوم می‌پردازیم.

۱. دانه های درشت تر

همانطور که پیش تر ذکر شد برنج کشت دوم در بخشی از هوای نسبتاً سرد پاییز رشد می‌کند و این باعث می شود که مقاومت برنج بیشتر شده و هنگام پخت در قابلمه بیشتر جوش بخورد.

لذا دانه‌های برنج کشت دوم کشیده‌تر و بلندتر می شود و به اصطلاح بیشتر رِی می‌کند. در حقیقت تفاوت اصلی و مهم برنج کشت دوم و کشت اول همین میزان کشیدگی دانه ها پس از پخت است. 

۲. عطر و طعم مطلوب‌تر

تجربه ثابت کرده که برنج کشت دوم عطر قوی‌تری دارد و طعم آن نسبت به کشت اول بسیار بهتر است. لذا طعم آن باب میل افراد بیشتری قرار می گیرد. بسیاری از مصرف‌کنندگان نیز تمایل بیشتری به برنج کشت دوم دارند.

علت کیفیت بالاتر برنج پاییزه، تابش ملایم آفتاب پاییزی و تغذیه از آب باران است. برخلاف کشت اول که در تابستان با گرمای شدید مواجه است، کشت دوم در شرایط آب‌وهوایی معتدل‌تری رشد می‌کند و برنج ها به خوبی سیرآب می شوند و همین موضوع بر کیفیت نهایی آن تأثیر می‌گذارد.

به طور کلی محصولات دیمی (تغذیه شده با آب باران) نسبت به محصولات غیردیم (آب چاه یا چشمه) طعم و مزه بهتری دارند و برنج هم از این قاعده مستثنی نیست.

۳. مصرف کمتر آب 

اگرچه نشاءکاری کشت دوم به دلیل گرمای مرداد ماه به آب بیشتری نیاز دارد، اما در ادامه، این برنج از باران‌های پاییزی تغذیه می‌کند. استان مازندران، که قطب اصلی کشت دوم برنج است، در فصل پاییز بارندگی مناسبی دارد. بنابراین، این نوع کشت به کاهش مصرف آب‌های زیرزمینی کمک می‌کند.

در واقع برخلاف تصور عامه که فکر می‌کنند کشت دوم آب بیشتری مصرف می‌کند، اینطور نیست و برنج پاییزه نیاز به آب کمتری دارد. 

۴. افزایش تولید برنج

اگر کشاورزان در مناطق مستعد به کشت دوم برنج روی آورند، تولید این محصول افزایش چشمگیری خواهد داشت. این امر باعث می شود با مصرف آب کمتر تولید برنج افزایش پیدا کند.

معایب و مضرات برنج کشت دوم: آیا برنج کشت دوم سرطان زا است؟

مهم ترین نگرانی در مورد برنج کشت دوم آلودگی آن به دلیل استفاده زیاد از سموم شیمیایی است. در این خصوص آقای بهنام امیری عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در مصاحبه ای با ایسنا گفته:

به دلیل شرایط آب و هوایی حاکم در کشت دوم، کرم ساقه خوار برنج – که یکی از آفات اصلی شالیزارهای برنج است – فعالیت زیادی دارد و شالی کارها برای مقابله با آن ناچار هستند شالیزار خود را به مقدار بیش از حد معمول سمپاشی کنند. این سموم شیمیایی قابلیت نفوذ به بافت های گیاهی را دارند و پس از نفوذ برای مدت یک تا چند هفته داخل بافت گیاه برنج باقی می مانند.

مشکل اصلی بیماری زا بودن کشت دوم همین است. میزان استفاده از سموم شیمیایی در کشت دوم زیاد است که این باعث شده آلودگی زیادی ناشی از این سموم وارد گیاه شود و در آن باقی بماند و محصول نهایی برنج را آلوده کند. مصرف این برنج آلوده توسط انسان، باعث بروز سرطان و بیماری های خاص می شود.

شاهد این ادعا این است که استان مازندران هم در مصرف سموم شیمیایی و هم در میزان سرطان رتبه یک کشور را دارد.

مقایسه برنج کشت اول و دوم

بر اساس مطالب ارائه شده در بخش های قبل، برنج های کشت اول و دوم را در قابل جدولی به صورت خلاصه با هم مقایسه می کنیم.

بهترین برنج کشت دوم

در حال حاضر سه نوع برنج کشت دوم وجود دارد که هر سه پخت خوبی دارند و به خوبی قد می کشند. اصلا ماهیت اصلی برنج های کشت دوم همین پخت خوب و قد و قواره بزرگ آن است.  

• کشت دوم هاشمی
• کشت دوم امرالهی (طارم امرالهی یا امان الهی)
• کشت دوم بی نام

اما برنج های کشت دوم از نظر طعم و مزه با هم تفاوت دارند. آنچه که از تجربه و بازخورد مشتریان بدست آمده نشان می دهد که بهترین برنج های کشت دوم به ترتیب برنج کشت دوم امراالهی، کشت دوم بی‌نام و کشت دوم هاشمی است. 

اگر در خرید برنج کشت دوم عطر و مزه آن هم برای شما اهمیت دارد باید به نکته بالا توجه کنید.

هشدار: برنج چین دوم، کشت دوم نیست!

برخی از مردم برنج چین دوم را با کشت دوم اشتباه می‌گیرند، اما این دو کاملاً متفاوت هستند. اما برنج چین دوم چیست؟

در زمان برداشت برنج های کاشت اول، برخی از ساقه های برنج در زمین باقی می مانند و پس از مدتی مجدد جوانه می زنند. برخی از شالیکاران از این برنج ها نگهداری می کنند و پس از پایان رشد آنها را برداشت کرده و به بازار عرضه می کنند.

اما این برنج ها کیفیت پایین تری نسبت به کشت اول و کشت دوم دارد و با نام هایی همچون جگل، راتون و دونوج شناخته می شود.

نتیجه‌گیری

برنج کشت دوم به دلیل شرایط اقلیمی پاییز، استفاده از آب باران، و زمان‌بندی مناسب، از کیفیت، عطر و طعم بهتری برخوردار است و گزینه ای ایده آل برای مصرف کنندگان است. اگر به دنبال برنج باکیفیت هستید، حتماً به نشانه‌های کشت دوم توجه کنید و آن را با چین دوم اشتباه نگیرید.

برای خرید برنج ایرانی مرغوب و باکیفیت، پیشنهاد ما به شما خرید برنج های اعلای داتام است. برنج های اعلای داتام از بهترین دانه های برنج شمال کشور تهیه شده که دارای عطر و مزه عالی است و دانه های کاملا یکدستی دارد.

آیا شما نظری در مورد برنج کشت دوم دارید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید!