در نانوانی کنجد کرم رنگ روی نان می پاشند، در قنادی و شیرینی پزی هم رنگ کنجد کرم است. اصلا همه جا تصویر کنجد کرم است. همین باعث شده احتمالا شما هم مثل عموم افراد فکر کنید که تنها یک نوع کنجد کرم رنگ وجود دارد. اما باید بدانید که سخت در اشتباه هستید.
دانه کنجد تنها کرم رنگ نیست بلکه سه نوع کنجد با سه رنگ متفاوت در دنیا وجود دارد که هر یک ویژگی های خاص خود را دارند و برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
در مورد انواع کنجد و خواص و ویژگی ها و کاربردهای آنها سخن فراوان است. اگر تمایل دارید اطلاعات بیشتری در مورد انواع دانه های کنجد از نظر رنگ و ویژگی ها کسب کنید و در مورد نژادهای کنجد و محل کشت آنها بیشتر بدانید حتما با ما همراه باشید و این مطلب را تا انتها مطالعه کنید.
انواع کنجد: سفید، قهوه ای و سیاه
عموم افراد تصور می کنند که کنجد تنها یک نوع دارد و آن همان کنجد کرم رنگی است که در روی نان یا شیرینی می ریزند. درحالیکه اینطور نیست بلکه بر خلاف تصور عمومی کنجد در سه نوع سفید، قهوه ای و سیاه وجود دارد که در مناطق مختلف کشت می شود. در مورد انواع کنجد از نظر نژاد و رنگ توضیحات خوب و آموزنده ای ارائه شده که در بخش پایین می توانید آن را مطالعه کنید.
۱- کنجد سفید (کرم)
کنجد سفید روشن ترین نوع کنجد است که کرم رنگ است. کنجد سفید در حقیقت همان کنجد معمولی است که رایج ترین نوع کنجد محسوب می شود وس همه آن را می شناسند و عموما از آن در نانوایی، شیرینی پزی و کیک پزی استفاده می شود. اکثر مصارف کنجد از همین نوع سفید است. کنجد سفید هم به صورت بدون سبوس (پوست کنده) و هم به صورت سبوس دار (پوست کنده) وجود دارد و از آنها برای مصارف مختلف غذایی و درمانی استفاده می شود.
۲- کنجد قهوه ای
کنجد قهوه ای به رنگ قهوه ای روشن است که نسبت به نوع سفید کنجد کمی تیره تر است. اگر کنجد قهوه ای را نشناسید تصور می کنید که همان کنجد سفید است که کمی سوخته. کنجد قهوه ای در دو نوع پوست گرفته و با پوست موجود است که کنجد قهوه ای پوست گیری شده رنگ روشن تری نسبت به پوست دار آن دارد.
۳- کنجد سیاه
کنجد سیاه تیره ترین نوع کنجد است که رنگ آن سیاه است و تا حدودی شبیه به تخم ریحان یا سیاه دانه می باشد. کنجد سیاه همانطور که رنگش نسبت به دو نوع دیگر تیره تر است عطر و طعم آن نیست نسبت به آن دو نوع بیشتر و غلیظ تر است. لذا از این نوع کنجد کمتر برای روغن گیری یا مصارف عمومی استفاده می شود. با این حال خواص و فواید فوق العاده در کنجد سیاه وجود دارد.
با وجود تفاوت ظاهری و برخی تفاوت ها در خواص، اما از نظر تغذیه ای هر سه نوع کنجد مشابه هستند. آنها منبع خوبی از پروتئین، فیبر و ویتامین هستند و به عنوان یک منبع سرشار از آنتی اکسیدان می تواند به محافظت از بدن در برابر آسیب سلولی کمک کند.
انواع کنجد: از نظر محل کشت (نژاد)
دانه های کنجد هم همچون دیگر دانه های گیاهی در مناطق جغرافیایی مختلف کشت می شود. طبیعتا نژاد و نوع هر یک از این کنجدها با دیگری متفاوت است. به عبارت دیگر آب و هوا، محل و نوع کشت هر کنجد روی خواص و ویژگی های آن موثر است و همین باعث شده کنجد هر منطقه ای کاربرد مخصوصی داشته باشد و بیشتر برای آن کاربرد خاص از آن استفاده شود.
در بخش زیر رایج ترین انواع کنجد از نظر منطقه کشت یا نژاد که در ایران یافت می شود معرفی شده است.
الف) کنجد ایرانی
ایران یکی از تولیدکنندگان بزرگ کنجد است که بخش زیادی از نیاز کنجد کشور را از طریق کشت داخلی رفع می کند. کنجد در مناطق مختلف کشور از شمال و جنوب کشت می شود که کشت مناطق جنوبی نسبت به مناطق شمالی بیشتر است. برخی از مناطق کشور که کنجد ایران کشت می کنند به شرح زیر است.
- مازندران (بهشهر و میانکاله)
- ایلام (دره شهر)
- فارس (شیراز و داراب)
- خوزستان (دزفول)
- بوشهر
- هرمزگان (میناب، حاجی آباد)
- کرمان
- سیستان و بلوچستان (ایرانشهر و زابل)
کنجد های ایرانی بیشتر از نظر سازگاری با آب و هوا، میزان مصرف آب، تعداد کپسول کنجد در هر بوته و رنگ دانه ها با هم تفاوت دارند.
ب) کنجد خارجی
کنجد هم همچون دیگر گیاهان در کشورهای مختلف دنیا که آب و هوای گوناگون دارند کشت می شود. اما همه کشورها تولید کنجد یکسانی ندارند. ضمن این که کنجد تولیدی همه مناطق جغرافیایی هم در بازار کشور وجود ندارد. در این بخش کنجد کشورهایی که کشت بالایی داشته و محصول تولیدی آنها وارد بازار ایران می شود معرفی شده است.
- کنجد هندی
- کنجد پاکستانی
- کنجد افغانستانی
- کنجد چینی
- کنجد نیجریه
- کنجد سودان
کنجدهای فوق هر یک نژاد خاصی دارد که باعث شده برخی از آنها عطر متفاوت نسبت به دیگری داشته و برخی نیز به دلیل روغن دهی بالا گزینه مناسب برای روغن گیری هستند.
کنجد خام چیست؟ چه تفاوتی با کنجد بو داده دارد؟
کنجد خام همان دانه های بکر گیاه کنجد است که تنها از کپسول های گیاه جدا شده است و دیگر هیچ فرآیندی روی آن انجام نشده است. دقیقا مثل تخمه خام که از گل آفتابگردان جدا شده و بسته بندی می شود.
کنجد بو داده همان کنجد خام است که پس از حرارت دیدن برشته شده و رنگ آن کمی تیره تر شود. کنجد بو داده رنگ تیره تری نسبت به کنجد خام دارد و به دلیل رنگ تیره تر و مزه متفاوت تر از آن برای مصارف گوناگون استفاده می شود.
از کنجد خام برای روغن گیری و تولید ارده استفاده می شود. به این دلیل که در روغن گیری میزان روغن دهی دانه اهمیت دارد و در تولید ارده عطر و طعم کنجد مهم است. لذا مهم است که دانه کنجد بکر باشد و کیفیت خود را به واسطه بو دادن و حرارت دیدن از دست نداده باشد.
در برخی مصارف مثل شیرینی پزی، تهیه نان، تزئین خوراکی ها و از این دست موارد که هدف معمولا تزئین است و عطر بکر کنجد مورد توجه نیست از کنجد بو داده استفاده می شود. ممکن است در برخی موارد هم هدف از بو دادن تغییر عطر و مزه کنجد و ایجاد مزه ای متفاوت در ماده غذایی باشد.
تفاوت کنجد پوست دار با کنجد پوست گیری شده چیست؟ کدام یک بهتر است؟
کنجد هم مثل گندم، جو و برنج دارای سبوس یا همان پوست است. لذا طی فرایندی پوست آن گرفته می شود و به این صورت کنجد سبوس دار یا با پوست به کنجد بدون سبوس یا پوست گرفته تبدیل می شود. به این فرایند پوست گیری یا سبوس گیری کنجد گفته می شود.
تفاوت کنجد با پوست و بدون پوست در میزان ارزش غذایی آن است. خیلی از محصولات گیاهی وجود دارند که بخشی از خاصیت آنها در پوستشان نهفته است. کنجد هم از این دست محصولات است. دقیقا شبیه به گندم و برنج. همانطور که برنج و گندم سبوس دار خاصیت غذایی بالایی دارد کنجد پوست دار هم خواص و فواید زیادی دارد که در پوست آن ذخیره شده است. با گرفتن پوست کنجد بخشی از این خواص از از دانه کنجد جدا می شود.
با وجود این که خواص و فواید زیاد پوست کنجد در فرآیند پوست گیری از بین می رود همچنان رقبت زیادی به پوست گیری کنجد وجود دارد. علت این است که کنجد بدون پوست رنگ و ظاهر جذاب تری دارد و عطر و مزه آن نیز کمی تعدیل می شود. لذا عموم مردم نسبت به کنجد پوست کنده رغبت بیشتری نشان می دهند.
نتیجه گیری
به طور کلی دانه های کنجد در سه نوع سفید، قهوه ای و سیاه وجود دارد که در مناطق جغرافیایی مختلف در ایران و خارج از کشور کشت می شود. تفاوت دانه های کنجد تنها به تفاوت رنگ ختم نمی شود بلکه تفاوت های گوناگونی در آنها وجود دارد که مزه، بو و میزان روغن دهی سه مورد از تفاوت ها است.
تفاوت میان دانه ها باعث شده هر نوع کنجد بیشتر برای هدف خاصی مورد استفاده قرار گیرد. مثلا نوعی از کنجد به دلیل بو و مزه زیاد برای تولید ارده مناسب است و نوع دیگری به دلیل درصد بالای روغن دهی برای استخراج روغن مورد استفاده قرار می گیرد.
در پایان به شما توصیه می کنیم که برای خرید روغن کنجد سالم و اصل حتما از فروشگاه های معتبر و افراد معتمد اقدام به خرید روغن کنید. شرکت داتام یک تولیدکننده روغن های خالص و طبیعی است که روغن کنجد اصل و روغن مخصوص سرخ کردن را در سبد محصولات خود دارد. برای سرخ کردن غذا در روغن کنجد می توانید از روغن های داتام استفاده کنید و در کنار حفظ طعم و مزه غذا سلامتی خود را نیز حفظ کنید.
بدون دیدگاه